Davranış
Bozukluğu
Nedir?
Davranış bozuklukları çocuğun çeşitli ruhsal ve
bedensel nedenlere bağlı, iç çatışmalarını davranışlarına aktarması sonucu
ortaya çıkar. Hırçınlık, sinirlilik, saldırganlık, inatçılık, yalan, çalma,
küfür gibi davranışlar davranış bozukluklarına girer.
Bir çocuğun davranışının bozukluk sayılabilmesi için
bazı ölçütler gerekir. Bu ölçütler:
1-Yaşa uygunluk: Her gelişim döneminin kendine özgü
davranışları vardır. Bu nedenle çocuğun içinde bulunduğu gelişim döneminin
özelliklerini iyi bilmek gerekir. Ör; 2 yaş çocuğu negativist,hareketlidir ve
istenilen Şeyi yapmaz. Freud'un anal, Erikson'un özerkliğe karşı kuşku ve utanç
dönemine rastlayan bu yaşlarda çocuk, özerk bir birey olduğunu öğrenir.Kendisi
istemeyince altının değiştirilmesini istemez, öpülmeyi reddeder.
3-5 yaş çocuğu dikkat çekmek ister.Hayal dünyası çok
geniş olduğu için inanılmaz öyküler anlatabilir.Henüz yalanla yalan olmayanı
ayırt edemezler. Bu nedenle bu yaşlardaki çocukların anlattıkları yalan
olarak kabul edilmezken, 11-14 yaşlarındaki çocuklarda görülen yalan normalden
sapan bir davranış olarak kabul edilir.
2-Yoğunluk:Bir davranışın bozukluk olarak kabul
edilmesindeki 2. Ölçüt yoğunluktur.Ör; 5 yaş çocuğunda öfke ve huysuzluk
doğalken, bu davranış başkasına fiziki zarar verme Şekline dönüşürse, davranış
bozukluğu kategorisine girer.
3-Süreklilik:Çocuğun belirli bir davranış türünü
ıısrarlı bir biçimde ve uzun zaman devam ettirmesidir.
4-Cinsel rol beklentileri: Erkeklerde kızlara oranla
daha saldırgan olmaları beklenirken, davranışları ile erkeklere benzer
saldırgan davranan kızların davranışları normalden sapan davranış kategorisine
girer.
-Dikkat çekmek:Çocuğa gerekli sevgi ve ilgi
gösterilmediğinde ya da yeterli zaman ayrılmadığında dikkat çekmek için
davranış bozukluklarına yönelir.
-Ebeveynlere karşı güç kazanma isteği:
-Intikam alma isteği: Özellikle dayak
yiyen,sevgi verilmeyen çocuk ana-babasından intikam almak ister.aşırı otoriter
ve baskıcı tutum, katı disiplin ana-babaya karşı öfke ve nefret duygularının
gelişmesine ve buna parelel olarak başkaldırıcı bir bireyin oluşmasına neden
olur.
-Yetersizlik:Çocuğun kendine güvensiz olması davranış
bozukluklarına neden olur. Anne-babanın aşırı koruyucu, hoşgörülü tutumu,
gerektiğinden fazla özen gösterilmesi fazla kontrol anlamına gelir. Sonuçta
çocuk diğer kimselere aşırı bağımlı, kendine güveni olmayan, duygusal olarak
çabuk kırılan bir kişi olur.Bu durum çocuğun kendi kendisine yetmesine olanak
vermez ve davranış bozukluklarına neden olur.
DAVRANIŞ BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARLA OLUMLU ILIŞKI NASIL KURULUR?
1-karşılıklı saygı:Azarlamak, bağırmak, vurmak,
susturmak,tutarsız davranmak çocuğa saygısızlığın göstergesidir. Her ana-baba
çocuklarına saygı göstermeyi öğrenmelidir. Her çocuk ayrı bir birey olarak ele
alnıp, fikirleri sorulmalı ve fikirlerine saygı gösterilmelidir.
2-Çocuğa zaman ayırmak: Çocukla ilgilenmek, zaman
ayırmak gerekir. Birlikte geçirilecek zaman nicelik değil, nitelik olarak
önemlidir. Birlikte çocuğun hoşlanacağı faaliyetler yapılabilir.
3-Cesaretlendirme:Çocuğun kendine güvenmesini
istiyorsa önce anne-baba çocuğa güvenmelidir. Çocuğun çabasını övmeli ve
yüreklendirmelidir. Cesaretlendirme çocuğun kendini değerli algılayabilmesi
için çok önemlidir.cesaretlendirme çocuğu olduğu gibi kabul edip, kendi
olduğu için değer vermedir.
4-Sevgiyi anlatmak:Çocuğun kendini güvenli hissedebilmesi
için, en azından sev
0 yorum:
Yorum Gönder