Çalma, kendine açıkça ait olmayan bir eşyayı izinsiz
olarak alıp ona sahip olmasıdır.başlangıçta davranış bozukluğu
ölçütlerini ele almıştık. Çocuğun dönem özelliklerini iyi bilmemiz gerekir.
Ör; 2yaşındaki bir çocukta sahip olma kavramı
gelişmediği için, her şeyin kendisinin olduğunu düşünür. Senin, benim,onun
kavramlarını ayırt edemez.Çocuk zamanla kendisinin olanla olmayanı ayırt etmeye
başlar, ama bencil tutumu uzun süre devam eder.3-4 yaşlarında çocuk sormadan
bir şeyin alınmayacağını bilir, ama karşı koyamaz.ilkokulun1.-2. Sınıflarında
çocukların birbirlerinin renkli kalem, silgi vb. Gözü kalır.Bu yaşlardaki
diğerlerinin eşyalarını alma davranışını çalma olarak kabul etmiyoruz.
Okul çağlarında görülen ve sık tekrarlayan
çalmalar üzerinde önemle durmak gerekir. 10 yaşından sonra sürekli olarak devam
ederse bu çocukta ciddi bir duygusal bozukluğun göstergesidir ve
profesyonel yardım almak gerekir.
NEDENLERI
1-Çocuğa yeterli harçlık verilmemesi:Çocuğun temel
ihtiyaçlarının karşılanmaması
2-Çocuğun hayatında önemli bir yoksunluk:Böylece çalma
sembolik olarak ana-babanın sevgi, ilgi eksikliğinin yerini tutar.
Sevilmediğini düşünen çocuk, ilgi çekmek için çalabilir. Bazen ana- baba
kaybından sonrada ortaya çıkabilir. Genellikle çalma davranışı gösteren
çocukların, alkolik veya suçlu ana-babalar tarafından yetiştirildiği ve
ihmal edildiği belirlenmiştir.
3-Çocukta mülkiyet fikrinin gelişmemiş olması:
4-İntikam almak:Ör; başarılı bir çocukla kıyaslanan
bir çocuk, ondan intikam almak için eşyalarını alabilir. Çocuk otoriter
ana-baba ya da öğretmenden intikam almak için de çalabilir.
5-Ana-babanın çocuğun yaptığı bu davranıştan bilinç
altı zevk alması: Çocuk bunu hisseder ve çalmaya devam eder.
6-Çocuk özdeşleşmek için kendine kötü örnek seçmiş
olabilir:Çocuk bir grubun onayını almak için yapabilir.Amaç çalmak değil,
başkalarını yaranmaktır.
8-Çocuğun anne-baba ile hesaplaşmasının bir yolu
olabilir:
9-Depresyon,yeni doğan kardeşe duyulan kıskançlık veya
öfkenin çocukta yarattığı stresin göstergesi olabilir.Ör; eşine kızan bir
annenin çocuğa bağırması
NASIL ÖNLENIR?
1-Değerleri Öğrenmek:Çocuğa dürüstlük ve başkalarının
mülküne önem verme öğretilmelidir.Anne-baba örnek olmalıdır.
2-Örnek oluşturma: Önce anne-baba çocuğa örnek
olmalıdır. Başkasına ait eşyalar alınmamalı, bulunmuş eşyalar geri götürülmeli,
diğer insanlar kandırılmamalıdır. Otelden havlu alan baba örneği ver.
3-İletişimi güçlendirmek:Eğer evde çocuk yakın
ilişkiden yoksunsa, yeterli zaman ayrılmıyorsa, aile bireyleri arasındaki
ilişki güçlendirilmelidir
4-Çocuğa belirli bir miktarda harçlık
verilmelidir.Çocuğun gereksinimlerini karşılayabilecek belirli bir harçlık
mutlaka verilmelidir.Çocuk ihtiyacı olduğunda tekrar alabileceğini
bilmelidir.Kumbara anlat.
5-Mülkiyet hakları:Çocuğa ihtiyacı olduğunda ,
kendisine ait olmayan bir eşyayı nasıl ödünç alabileceği ve bunu nasıl geri vereceği
öğretilmelidir.
6-Etrafta bozuk para gibi cezbedici eşyalar
bırakılmamalıdır.
7-Çocuğun kendisine ait eşyaları olmalıdır.Çocuğun en
azından bir kaç eşyası olmalıdır.Anne-baba çocuğun eşyalarını kullanacağı zaman
ondan izin almalıdır.
ANA-BABA TUTUMLARI
Çocuklarda görülen davranış bozuklukları arasında
ana-babaları en çok endişelendiren çalmadır. Çünkü, bu davranışı tipik suçlu
davranışı olarak görürler ve korku duyarlar.Ana-babalar genellikle Şu
tepkileri gösterirler.
-Çocuğu cezalandırma, dayak
-polisle korkutma
-Çözüme yönelik bir şey yapmama.
NASIL DAVRANILIR?
1-aşırı tepki göstermemek gerekir.Kesinlikle fiziksel
ceza verilmemelidir. Ana-baba bağırıp çağırmadan, olayı onaylamadığını
göstermelidir,
2-Çocuğu kötü olarak damgalamamak gerekir.Çocuğun
sadece o andaki yaptığı davranış eleştirilmelidir.
3-Çocuğun aldığı eşyayı geri vermesi
sağlanmalıdır.Çocuk aldığı eşyayı kendisi özür dileyerek geri vermelidir. Eğer
eşya kırılmış ya da bozulmuşsa yenisi alınmalı ve parası çocuğun harçlığından
ödetilmelidir.Çocuğun harçlığı tamamen kesilmemelidir.
4-Çocukla konuşarak, sorun çözme yöntemi
denenebilir.Çocuktan bu durumu net bir Şekilde tanımlaması istenir.Ör;
"eşyayı alırken aklından neler geçiyordu?" Diye sorabilirsiniz.
5-Çocuğunuzun hatalı davranışı iş yaparak ödemesini
sağlayın."Ali arkadaşının kalemini almana çok üzüldüm. Kuralı biliyorsun.
Yalnızca sana ait eşyalara sahip olabilirsin. Şimdi arkadaşına kalemini geri
vereceksin. Kuralı bozduğun için bazı işler yapmanı istiyorum.Balkonu
yıkayacaksın" Eğer çocuk yapmak istemezse o zaman sinirlenmeden
"ya söylediklerimi yaparsın ya da istediklerini yapma hakkını kaybedersin
"diyebilirsiniz.
6-Şüphelenilen durumlarda
çocukla konuşmak gerekir."Benim cüzdanımdan para alıp almadığından emin
değilim, fakat sana çok gerektiği için aldıysan ve eğer geri verirsen seninle
gurur duyacağım. Benim seninle gurur duymamdan daha önemlisi senin kendinle
gurur duyman."Şeklinde bir konuşma aldığı eşyayı geri vermesini s
0 yorum:
Yorum Gönder